Jak budować osobiste szczęście? Pytanie to zadaje sobie wiele osób. Odpowiedzią na to pytanie mogą być osiągnięcia współczesnej psychologii i badań nad mózgiem.

Jak budować osobiste szczęście – neurobiologiczne podstawy szczęścia

Mózg to centrum zawiadywania całym organizmem. To czym jest wypełniony ma olbrzymi wpływ na to, co dzieje się z Tobą, Twoim zdrowiem, emocjami i zachowaniami. Pozytywne emocje zmniejszają reaktywność i stres. Pomagają radzić sobie z trudnościami, zwiększają odporność psychiczną, zwiększają poczucie dobrostanu i satysfakcji z życia. Osoby doświadczające pozytywnych emocji mają większą skłonność do dostrzegania szans i okazji a przez to ułatwiają osiąganie sukcesów. Pozytywne emocje wzmacniają układ odpornościowy, chronią serce oraz sprzyjają zdrowszemu i dłuższemu życiu.

Pielęgnowanie swoich wewnętrznych zasobów w postaci rozwoju umiejętności doświadczania pozytywnych emocji prowadzi do wzrostu poczucia szczęścia i radości z życia.

Jak budować osobiste szczęście – Sama wiedza i chęci nie wystarczą.

Mózg ewoluował tak, by uczyć się na podstawie negatywnych doświadczeń, które przechowuje w strukturach neuronalnych, dynamicznej sieci połączeń komórek mózgowych. Konsekwencje negatywnych zdarzeń są zazwyczaj bardziej dotkliwe w skutkach. Negatywne nastawienie, nieufność w środowisku pełnym zagrożeń jest bardziej opłacalne, niż optymistyczne przekonanie, że za trzęsącym się krzewem nie czai się np. lew.

Czujemy się dobrze, jeśli liczba pozytywnych chwil jest trzykrotnie większa, niż liczba chwil negatywnych. Dla przykładu w trwałym związku, aby zrównoważyć jedną negatywną interakcję zazwyczaj niezbędne jest doświadczenie pięciu pozytywnych.

Ta dynamiczna sieć neuronalna podlega nieustannej zmianie, a tym samym zmienia mózg. Aktywne synapsy są wrażliwsze i tworzą więcej połączeń. Mniej aktywne połączenia zanikają. Intensywne bądź stałe i powtarzające się aktywności neuronalne pozostawiają trwały ślad w strukturze mózgu. Neurony, które uruchamiają się równocześnie łączą się ze sobą powodują, że stany umysłowe stają się cechami neuronalnymi. Proces ten nazywany jest neuroplastycznością zależną od doświadczenia, która powoduje rozwój określonych obszarów mózgu. Np. osoby medytujące i praktykujące uważność (mindfullness) zwiększają obszary mózgu odpowiedzialne za uwagę, dostrajanie się do siebie i innych oraz obszar odpowiedzialny za wyobrażenia wzrokowo-przestrzenne. Wniosek: Twoje Doświadczenia Mają Znaczenie!! Koncentracja na negatywnych doświadczeniach i związanych z nimi emocjami wzmacnia połączenia nerwowe odpowiedzialne za te stany. Wzmacniasz tym samym samokrytykę, zmartwienia, narzekanie, doświadczanie krzywdy, stres, mózg staje się bardziej reaktywny, podatny na lęk i depresyjny nastrój, skupia się na zagrożeniach i stracie zwiększając skłonność do złości, smutku i poczucia winy.

Z kolei koncentracja na pozytywnych doświadczenia i związanych z nimi emocjami powoduje rozwój połączeń mózgowych za nie odpowiedzialnych. Skupiając się na nich budujesz strukturę mózgu odpowiedzialną na wzrost odporności, siłę, realistyczne i optymistyczne nastawienie, pozytywny nastrój, poczucie własnej wartości.

Jak budować osobiste szczęście – praktyczne wskazówki

1. Zbieraj pozytywne doświadczenia – codziennie staraj się zauważać otaczające Cię dobro.
2. Wzbogacaj pozytywne doświadczenia – jeśli dostrzeżesz coś pozytywnego doświadczaj tego przez co najmniej 10 sekund. Ciesz się nimi, delektuj się, znajdź w nich coś świeżego i nowego. Zastanów się jakie mają one dla ciebie znaczenie.
3. Absorbuj pozytywne doświadczenia – wizualizuj, jak pozytywne doświadczenie cię wypełnia. Wyobraź sobie, że ma jakąś postać i jak osadza się ono w tobie.
4. Pozytywne doświadczenia łącz z negatywnymi. Jeśli jakieś doświadczenie pozytywne jest wyjątkowo silne spróbuj połączyć je z jakimś negatywnym przeżyciem (w celu osłabienia tego drugiego). Np. doświadczając poczucia sukcesu pomyśl o jakimś zdarzeniu, które zakończyło się niepowodzeniem, tak aby rozmyć uczucie niezadowolenia i pozwolić my wyblaknąć.

Jak budować osobiste szczęście – Budowanie pozytywnych doświadczeń na co dzień

• Codzienność – w każdej sytuacji w jakiej się znajdujesz znajdź co najmniej jedną pozytywną rzecz i pozwól sobie na chwilę rozkoszowania się nią.
• Wspomnienia – pod koniec dnia pomyśl o co najmniej jednej pozytywnej rzeczy, która ci się przytrafiła.
• Stałe okoliczności – jeśli wiesz, że czeka cię coś nieprzyjemnego, co jest związane z twoim życiem (codzienność, praca, zbieg lekarski, itp.) pomyśl o co najmniej jednej pozytywnej rzeczy, która jest z nimi związana.
• Cechy osobiste – pomyśl o co najmniej jednej twojej pozytywnej cesze, którą się będziesz cieszyć.
• Przeszłość – przywołuj z przeszłości zdarzenia, które są budujące i stanowią pozytywne wspomnienie.
• Przyszłość – pomyśl w czymś co może cię czekać i jest dla ciebie dobre.
• Dzielenie się dobrem – rozmawiaj z innymi na temat dobrych i przyjemnych rzeczy.
• Odnajduj dobro w tym co złe – przeramuj negatywne doświadczenie, znajdując w nim jego pozytywne aspekty
• Troska o innych – znajdź sobie kogoś/coś kim/czym możesz się opiekować
• Dostrzeganie dobra u innych – pomyśl o pozytywnym fakcie z życia bliskiej ci osobie.
• Pozytywne wyobrażanie sobie – wyobrażaj sobie coś pozytywnego. Np. że możesz pływać na żaglówce, jeździć na nartach. Jeśli ktoś ma negatywne relacje, może wyobrażać sobie szczęśliwą rodzinę, uczucie miłości i akceptacji ze strony innych.
• Robienie dobrych rzeczy – rób coś, co cię uszczęśliwia.
• Postrzegaj życie jako okazje – każdą rzecz, która ci się przytrafia traktują jako okazje stwarzającą nowe możliwości.